Pokharapatra National Daily

परिपक्व सदन बन्न सकेन

प्रतिनिधि सभा विघटनपछि राष्ट्रियसभाको सातौँ अविधेशन पुस १७ बाट सुरु भएर २६ गते अन्त्य भएको छ । मन्त्रिपरिषद्को आइतबार बसेको बैठकले २६ पुसबाट राष्ट्रिय सभाको सातौं अधिवेशन अन्त्य गर्न राष्ट्रपति समक्ष सिफारिस गर्ने निर्णय गरेको थियो । प्रतिनिधि सभा विघटन पछि राष्ट्रिय सभाको बैठकको गरिमा उच्च राख्ने अवसरलाई प्रतिपक्षी दलले सदुपयोग गर्न सकेनन । प्रतिनिधि सभामा जस्तै विरोधको शैली अपनाउने काम भयो । परिपक्व सदन हो भन्ने छाप दिन सकेको भए जनताको सहानुभूति हुने थियो । माथिल्लो सदनका सदस्यको विचार सडक आन्दोलन गरेका युवा विध्यार्थिको जति पनि नहुनु गरिमा घटाउनु हो । राष्ट्रिय सभाले सरकार र राजनीतिक दललाई सहि बाटोमा हिडाउन सक्नुपथ्र्यो । पहिलोपटक राष्ट्रिय सभामा आफ्ना बिचार राख्दा नेकपा उपाध्यक्ष बामदेव गौतमले परिपक्वता देखाएका थिए ।
नेकपा विभाजनको असर राष्ट्रिय सभामा पर्नु स्वभाविक हो । नेकपा सत्ता पक्ष र विपक्षमा रहदा राष्ट्रिय सभामा पुगेका नेताहरूको शैलीले परिपक्व र गरिमामय सदन बनाउने प्रयास गरेनन । एक्लै चलेको बेला सुझबुझका साथ चल्न सकेनन । सरकारले घाँडो ठानेर दस दिनमै अधिवेशन अन्त्य गरेको हो । संसद्का दुवै सदन राष्ट्रियसभा र प्रतिनिधिसभाका छवटा अधिवेशन एकै समयमा आह्वान र अन्त्य भएका थिए । मन्त्रिपरिषद्को सिफारिसमा राष्ट्रपतिले संघीय संसद्को दुवै वा कुनै सदनको अधिवेशन आह्वान गर्ने संविधानको धारा ९३ को व्यवस्थाअनुसार यसपटक राष्ट्रियसभाको मात्रै अधिवेशन आह्वान भएको हो । संघीय संसद्को एउटा अधिवेशनको समाप्ति र अर्को अधिवेशन प्रारम्भबीचको अवधि छ महिनाभन्दा बढी नहुने संवैधानिक व्यवस्था कार्यान्वयनका लागि प्रतिनिधिसभाको रिक्तताका बेला पनि राष्ट्रियसभाको अधिवेशन सुरु भएको हो । संविधानले नै संघीय संसद्को माथिल्लो सदन राष्ट्रियसभालाई स्थायी सदनका रूपमा परिभाषित गरेको छ । नेपालमा दुई सदनात्मक व्यवस्थापिकाको अभ्यास पहिलो होइन । पूर्ववर्ती संवैधानिक व्यवस्थाअनुसार २०१६–१७ र २०४८–२०५९ मा पनि दुई सदनात्मक संसदीय अभ्यास भएको थियो ।
नेपाल अधिराज्यको संविधान २०१५ अनुसारको माथिल्लो सदन महासभा र २०४७ को संविधानअनुसारको माथिल्लो सदन राष्ट्रियसभा अभ्यासमा थिए । तर, महासभाका दुई र राष्ट्रियसभाका २२ वटा अधिवेशनहरू तल्लो सदन प्रतिनिधिसभाका अधिवेशन सँगसँगै मात्रै भएका थिए । २०५९ मा प्रतिनिधिसभाको विघटनपछि राष्ट्रियसभाको बैठक बस्न सकेको थिएन । गत पुस ५ गते प्रतिनिधिसभा विघटन भएपछि राष्ट्रियसभाको मात्रै बैठक बस्न सक्छ÷सक्दैन भन्ने कौतूहल धेरैमा देखिन्थ्यो । पुस १७ देखि राष्ट्रियसभाको अधिवेशन सुरु भएपछि भने प्रतिनिधिसभाको अनुपस्थितिमा माथिल्लो सदनले के गर्छ र के गर्दैन भन्न्ने थियोे । सरकारले संविधानमा भएको ब्यवस्था अनुरुप अधिवेशनको कर्मकाण्ड पुरा गरेको छ ।
नेकपा विभाजनपछि विपक्षी वनेकाहरुले क्षणिक आवेगमा आएर प्रधानमन्त्रीको संबोधन बहिष्कार गर्दा राम्रो सन्देश गएको छैन । त्यसले दलहरूको असहिष्णु ब्यवहार देखाएको छ । सरकारलाई सहिबाटोमा हिडाउन र देशका सामु उपस्थित चुनौतीको कसरी सबै मिलेर हल गर्ने भन्ने विषयमा दल र नेताको चासो हुन छाडेको छ । हरेक कुरामा क्षणिक राजनीति हेर्ने वानीले गर्दा अस्थिरता बढ्दै गएको छ । हरेक क्षेत्रमा सडकबाट दबाब दिन खोज्दा राष्ट्रिय सभाले भुमिका खेल्न नपाई अधिवेशन अन्त्य गरेर भुमिका विहिन बनाउने काम भएको छ । जनताको आवाज मुखरित गर्ने ठाउँ राष्ट्रिय सभा बैठक अन्त्य गरिनु उचित होइन ।

प्रतिकृया दिनुहोस्

असार १५ र धान दिवस

‘जलवायुमैत्री कृषि, धान उत्पादनमा वृद्धि’ नारासहित सरकारले यस वर्षको धान दिवस मनाइरहेको छ । असार १५ गतेलाई धान दिवस मनाउन थालेको २१ औं वर्ष भएको...

गणतन्त्र दिवसको शुभकामना

नेपालमा गणतन्त्र घोषण भएको १६ वर्ष पुरा भएको छ । गणतन्त्र घोषणको १७ औं वर्ष प्रवेशमा गरेको छ । २४० वर्ष पुरानो शाह वंशीय राजतन्त्रको...

प्रेस स्वतन्त्रतामा संकुचन

संविधानले पूर्ण प्रेस स्वतन्त्रता दिएको छ।प्रकाशन पुर्व प्रतिबन्ध लगाउन पाइदैन । अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता संविधानले दिएको छ।संविधानले दिएका प्रेस तथा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रतालाई कानुन वा आदेशको नाममा...

श्रमिकले गरेको संघर्षलाई नभुलौं

विश्वभरका मजदुरहरुले गरेको सर्घषको इतिहासलाई सम्झेर मे दिवस मनाइने गरिएको छ । १३४बर्ष पहिला मे १ तारिकका दिन संसार निर्माण गर्ने श्रमिक वर्गले संघर्ष, एकता...

भूकम्पबाट नसिकेको पाठ

गोरखाको वारपार केन्द्र विन्दु भएर विनाशकारी भूकम्प गएको नौ वर्ष पुरा भएको छ । २०७२ साल बैशाख १२ गते गोर्खाको बारपाक केन्द्रविन्दु बनाएर ७.८ रेक्टर...

लोकतन्त्रलाई बलियो बनाउने प्रण गरौँ

नेपाली जनताले जनआन्दोलनमा देखाएको अभुतपूर्व सहभागिताले नेपालमा लोकतन्त्र आयो । नेपालको २०६२–०६३ को आन्दोलन हरेक दृष्टिकोणले सफल मानिन्छ । २ सय ४० वर्षको शाह वंसीय...