Pokharapatra National Daily

परिपक्व सदन बन्न सकेन

प्रतिनिधि सभा विघटनपछि राष्ट्रियसभाको सातौँ अविधेशन पुस १७ बाट सुरु भएर २६ गते अन्त्य भएको छ । मन्त्रिपरिषद्को आइतबार बसेको बैठकले २६ पुसबाट राष्ट्रिय सभाको सातौं अधिवेशन अन्त्य गर्न राष्ट्रपति समक्ष सिफारिस गर्ने निर्णय गरेको थियो । प्रतिनिधि सभा विघटन पछि राष्ट्रिय सभाको बैठकको गरिमा उच्च राख्ने अवसरलाई प्रतिपक्षी दलले सदुपयोग गर्न सकेनन । प्रतिनिधि सभामा जस्तै विरोधको शैली अपनाउने काम भयो । परिपक्व सदन हो भन्ने छाप दिन सकेको भए जनताको सहानुभूति हुने थियो । माथिल्लो सदनका सदस्यको विचार सडक आन्दोलन गरेका युवा विध्यार्थिको जति पनि नहुनु गरिमा घटाउनु हो । राष्ट्रिय सभाले सरकार र राजनीतिक दललाई सहि बाटोमा हिडाउन सक्नुपथ्र्यो । पहिलोपटक राष्ट्रिय सभामा आफ्ना बिचार राख्दा नेकपा उपाध्यक्ष बामदेव गौतमले परिपक्वता देखाएका थिए ।
नेकपा विभाजनको असर राष्ट्रिय सभामा पर्नु स्वभाविक हो । नेकपा सत्ता पक्ष र विपक्षमा रहदा राष्ट्रिय सभामा पुगेका नेताहरूको शैलीले परिपक्व र गरिमामय सदन बनाउने प्रयास गरेनन । एक्लै चलेको बेला सुझबुझका साथ चल्न सकेनन । सरकारले घाँडो ठानेर दस दिनमै अधिवेशन अन्त्य गरेको हो । संसद्का दुवै सदन राष्ट्रियसभा र प्रतिनिधिसभाका छवटा अधिवेशन एकै समयमा आह्वान र अन्त्य भएका थिए । मन्त्रिपरिषद्को सिफारिसमा राष्ट्रपतिले संघीय संसद्को दुवै वा कुनै सदनको अधिवेशन आह्वान गर्ने संविधानको धारा ९३ को व्यवस्थाअनुसार यसपटक राष्ट्रियसभाको मात्रै अधिवेशन आह्वान भएको हो । संघीय संसद्को एउटा अधिवेशनको समाप्ति र अर्को अधिवेशन प्रारम्भबीचको अवधि छ महिनाभन्दा बढी नहुने संवैधानिक व्यवस्था कार्यान्वयनका लागि प्रतिनिधिसभाको रिक्तताका बेला पनि राष्ट्रियसभाको अधिवेशन सुरु भएको हो । संविधानले नै संघीय संसद्को माथिल्लो सदन राष्ट्रियसभालाई स्थायी सदनका रूपमा परिभाषित गरेको छ । नेपालमा दुई सदनात्मक व्यवस्थापिकाको अभ्यास पहिलो होइन । पूर्ववर्ती संवैधानिक व्यवस्थाअनुसार २०१६–१७ र २०४८–२०५९ मा पनि दुई सदनात्मक संसदीय अभ्यास भएको थियो ।
नेपाल अधिराज्यको संविधान २०१५ अनुसारको माथिल्लो सदन महासभा र २०४७ को संविधानअनुसारको माथिल्लो सदन राष्ट्रियसभा अभ्यासमा थिए । तर, महासभाका दुई र राष्ट्रियसभाका २२ वटा अधिवेशनहरू तल्लो सदन प्रतिनिधिसभाका अधिवेशन सँगसँगै मात्रै भएका थिए । २०५९ मा प्रतिनिधिसभाको विघटनपछि राष्ट्रियसभाको बैठक बस्न सकेको थिएन । गत पुस ५ गते प्रतिनिधिसभा विघटन भएपछि राष्ट्रियसभाको मात्रै बैठक बस्न सक्छ÷सक्दैन भन्ने कौतूहल धेरैमा देखिन्थ्यो । पुस १७ देखि राष्ट्रियसभाको अधिवेशन सुरु भएपछि भने प्रतिनिधिसभाको अनुपस्थितिमा माथिल्लो सदनले के गर्छ र के गर्दैन भन्न्ने थियोे । सरकारले संविधानमा भएको ब्यवस्था अनुरुप अधिवेशनको कर्मकाण्ड पुरा गरेको छ ।
नेकपा विभाजनपछि विपक्षी वनेकाहरुले क्षणिक आवेगमा आएर प्रधानमन्त्रीको संबोधन बहिष्कार गर्दा राम्रो सन्देश गएको छैन । त्यसले दलहरूको असहिष्णु ब्यवहार देखाएको छ । सरकारलाई सहिबाटोमा हिडाउन र देशका सामु उपस्थित चुनौतीको कसरी सबै मिलेर हल गर्ने भन्ने विषयमा दल र नेताको चासो हुन छाडेको छ । हरेक कुरामा क्षणिक राजनीति हेर्ने वानीले गर्दा अस्थिरता बढ्दै गएको छ । हरेक क्षेत्रमा सडकबाट दबाब दिन खोज्दा राष्ट्रिय सभाले भुमिका खेल्न नपाई अधिवेशन अन्त्य गरेर भुमिका विहिन बनाउने काम भएको छ । जनताको आवाज मुखरित गर्ने ठाउँ राष्ट्रिय सभा बैठक अन्त्य गरिनु उचित होइन ।

प्रतिकृया दिनुहोस्

रैतीबाट नागरिक भएको दिन गणतन्त्र दिवस

नेपालमा गणतन्त्र घोषण भएको १७ वर्ष पुरा भएको छ । गणतन्त्र घोषणको १८ औं वर्ष प्रवेशमा गरेको छ । २४० वर्ष पुरानो शाह वंशीय राजतन्त्रको...

सिमित घेरामा राष्ट्रिय पत्रकारिता दिवस

नेपाली भाषाको पहिलो पत्रिका गोरखापत्र प्रकाशन भएको दिनलाई संझेर राष्ट्रिय पत्रकारिता दिवस मनाउन थालिएको छ।गोरखापत्र प्रकाशित भएको १२५ बर्ष भएको छ । १९५८ साल बैशाख...

असुरक्षाकाबीच प्रेस स्वतन्त्रताको वर्णन

विश्व भरी र नेपालमा प्रेस स्वतन्त्रता दिवसको वर्णन भइरहककदा प्रेस स्वतन्त्रता सूचकाङ्क (आरएसएफ) अनुसार सन् २०२४ मा नेपाल ७९ औँ स्थानमा छ । यसले नेपालको...

श्रमिक दिवसको शुभकामना

विश्वभरका मजदुरहरुले गरेको सर्घषको इतिहासलाई सम्झेर मे दिवस मनाइने गरिएको छ । १३५ बर्ष पहिला मे १ तारिकका दिन संसार निर्माण गर्ने श्रमिक वर्गले संघर्ष,...

बिर्सन नसकिने दिन

गोरखाको वारपार केन्द्र विन्दु भएर विनाशकारी भूकम्प गएको दस वर्ष पुरा भएको छ । २०७२ साल बैशाख १२ गते गोर्खाको बारपाक केन्द्रविन्दु बनाएर ७.८ रेक्टर...

जनताले जितेको दिन

जनताले जनआन्दोलनमा देखाएको अभुतपूर्व सहभागिताले नेपालमा लोकतन्त्र आयो । नेपालको २०६२–०६३ को आन्दोलन हरेक दृष्टिकोणले सफल मानिन्छ । २ सय ४० वर्षको शाह वंसीय राजतन्त्रको...